Sâu đục thân hại hồng xiêm

Ad by CNCT

Trong quá trình canh tác hồng xiêm, sâu đục thân được xem là một trong những loại sâu bệnh nguy hiểm và khó kiểm soát nhất. Chúng âm thầm tấn công bằng cách đục sâu vào thân và cành, gây hiện tượng héo cành, vàng lá, khô cành và chết nhánh. Nếu không phát hiện và xử lý kịp thời, sâu đục thân có thể phá hủy hoàn toàn bộ khung tán, làm suy yếu cây trầm trọng, dẫn đến giảm năng suất, chất lượng quả sụt giảm, thậm chí gây chết cây, thiệt hại lớn về kinh tế cho người trồng.

1. Đặc điểm gây bệnh trên cây hồng xiêm

Sâu đục thân hồng xiêm gây hại chủ yếu ở phần thân và cành chính của cây. Ấu trùng sâu non sau khi nở sẽ đục thẳng vào phần vỏ thân, tạo thành các đường hầm ăn sâu vào lớp vỏ lụa và mô mềm bên trong, đôi khi đục sâu vào cả phần gỗ thân. Trong quá trình hoạt động, sâu thải phân ra ngoài miệng lỗ, tạo thành các đống phân nhỏ màu nâu vàng, kèm theo mùn vụn gỗ, thường được bao phủ bởi một lớp tơ mỏng. Những vết đục này làm gián đoạn sự vận chuyển nước và dinh dưỡng trong cây, khiến cành bị héo khô, lá vàng rụng, cành chết dần và có thể làm chết cả cây nếu bị hại nặng.

2. Triệu chứng nhận biết

Cây hồng xiêm bị sâu đục thân gây hại thường biểu hiện rõ qua sự suy giảm sinh trưởng. Ban đầu, cây có dấu hiệu lá vàng, sinh trưởng chậm, ngọn cành héo rũ. Trên thân hoặc cành, dễ dàng quan sát thấy những lỗ nhỏ kèm theo chất dịch nhựa rỉ ra, bám dính mùn gỗ, phân sâu hoặc mạng tơ mỏng. Khi bị hại nặng, một số cành lớn có thể chết khô hoàn toàn, vỏ thân bong tróc, mô gỗ bên trong mục nát. Đặc biệt, vào mùa mưa hoặc ẩm độ cao, vết thương do sâu gây ra dễ bị nấm bệnh xâm nhập, làm thối nhũn khu vực quanh lỗ đục.

3. Tác hại của bệnh

Sâu đục thân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển lâu dài của cây hồng xiêm. Việc phá hoại mô dẫn truyền dinh dưỡng khiến cây sinh trưởng yếu, giảm khả năng nuôi dưỡng cành lá và phát triển quả. Những vết thương do sâu đục để lại là cửa ngõ thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh khác như nấm, vi khuẩn xâm nhập, làm tăng nguy cơ thối thân, mục ruỗng, thậm chí gây chết cành hoặc cả cây. Nếu không được kiểm soát kịp thời, mật số sâu tích tụ qua nhiều năm khiến sức đề kháng của cây giảm sút nghiêm trọng, dẫn đến năng suất và chất lượng quả sụt giảm kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh tế của vườn trồng hồng xiêm.

4. Biện pháp phòng trừ

Biện pháp canh tác: Để hạn chế sâu đục thân gây hại, việc quản lý vườn cây theo hướng thâm canh hợp lý là rất quan trọng. Cần thường xuyên cắt tỉa cành tán để tạo độ thông thoáng, giúp ánh sáng chiếu đều, hạn chế nơi cư trú của sâu non và nhộng. Đồng thời, sau mỗi đợt tỉa cành, cần vệ sinh vườn, thu gom và tiêu hủy ngay các cành bị sâu đục, thân cây mục nát nhằm tiêu diệt nguồn sâu còn sót lại trên vườn.

Biện pháp cơ học: Khi phát hiện sớm lỗ đục trên thân hoặc cành, có thể dùng dây thép nhỏ luồn nhẹ nhàng vào trong để bắt hoặc tiêu diệt sâu non đang cư trú bên trong. Ngoài ra, có thể nhỏ thuốc trừ sâu đặc hiệu vào lỗ đục để tiêu diệt sâu bên trong. Việc làm này đòi hỏi người chăm sóc vườn phải thường xuyên kiểm tra, phát hiện kịp thời các vị trí bị sâu đục.

Biện pháp hóa học: Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cần được áp dụng đúng thời điểm khi sâu non mới nở và chưa đục sâu vào thân. Có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu như Chlorpyrifos Ethyl, Permethrin, Abamectin hoặc Emamectin benzoate. Nên phun định kỳ vào đầu mùa mưa, khi sâu thường hoạt động mạnh. Tuy nhiên, cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian cách ly để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và môi trường.

Biện pháp sinh học: Tăng cường bảo vệ và phát triển các loài thiên địch tự nhiên như ong ký sinh, kiến vàng, bọ rùa,... nhằm góp phần kiểm soát mật số sâu hại. Ngoài ra, có thể áp dụng biện pháp bẫy bả pheromone để thu hút và tiêu diệt bướm trưởng thành nhằm giảm khả năng sinh sản và phát tán của sâu đục thân.